piątek, 14 maja 2021

Constance Demby: twórczyni Space Basu i muzyki new age

Wiele źródeł podaje, że tak na prawdę Brian Eno był twórcą muzyki ambient. Między innymi z tego powodu na jego cześć odbywają się wystawy i specjalne eventy (warto zobaczyć TUTAJ). 

Okazuje się jednak, że niektórzy krytycy muzyczni wcale nie uważają, że to Eno, a Constance Demby (1939 - 2001) była co najmniej współtwórczynią gatunku. To nie jest nigdy tak, że jakakolwiek zmiana na rynku muzycznym zachodzi skokowo, zawsze mamy, jak to mawiał Tony Wilson, przenikanie się sinusoid. Jedna, obrazująca aktualnie popularny gatunek muzyczny, która po osiągnięciu maksimum opada, i druga - ta rodzącego się gatunku, która podczas opadania pierwszej zaczyna się wznosić. 

Podobna sytuacja dotyczyła post-punka, istnieją krytycy podający że to Joy Division byli pierwszym zespołem post - punkowym, inni, że Magazine jeszcze inni wskazują na inne zespoły. Z punkiem zresztą jest ta sama historia, niektórzy wywodzą go od the Cure, inni aż od Beatlesów, jeszcze inni od Sex Pistols, the Dammned, czy Buzzcocks

Zatem przyjmijmy, że Constance Demby była jedną z pierwszych która, jako eksperymentatorka muzyczna, zaczęła grać ambientowo. 

Eksperymentowała bardzo dużo, chyba najbardziej znanym jej dzieckiem był tzw. Space Bass. Zresztą zobaczmy, jak na nim grała:


Instrument został wykorzystany między innymi w Gwiezdnych Wojnach Lucasa

Jest to około 3 metrowej długości arkusz wykonany ze stali nierdzewnej,  oraz prętów stalowych dających odgłosy w 5 oktawach. Efekty dźwiękowe uzyskiwane są podczas uderzania, wyginania i pocierania. Obliczono że fale odpowiadające najniższym dźwiękom, mają około 9 metrów długości... Podobnie jak słynne misy buddyjskie, instrumentowi przypisuje się nawet moce uzdrawiające...

Artystka wpadła na pomysł jego konstrukcji, jak to bywa z wielkimi odkryciami, zupełnie przypadkowo. Opisuje, że w latach 60 - tych miała zamiar przetopić walający się u niej w piwnicy wielki arkusz blachy, aby wykonać z niego rzeźbę. Ale kiedy go wzięła w ręce on wydał dziwny dźwięk. Pręty natomiast pochodzą z .... fortepianu zabawki... Artystka wspomina, że w zasadzie odkrywała jego brzmienia i możliwości przez cały czas. Mało tego, instrument zainspirował kilku artystów do stworzenia swoich własnych wersji Space Basu. Warto dodać, że Demby stworzyła też kilka innych instrumentów, może o nich jeszcze kiedyś napiszemy. 

Tymczasem wróćmy do ambient i New AgeZa najważniejsze osiągnięcie Constance Demby uważany jest album Novus Magnificant z 1986 roku, sprzedany w ilości 200000 egzemplarzy. Uważany za początek muzyki new age. A jeśli mówić o ambient - przecież jej album Skies Above Skies z 1978 roku to chwilami czyściutki styl ambientowy. Zresztą posłuchajmy:


Na albumie, jak się wsłuchać, usłyszymy też wielu innych znajomych... Ot choćby wokal (i nie tylko) bardzo podobny do znanego z Dead Can Dance. Do albumu jeszcze wrócimy, ważne, że to muzyka dość trudna do jednoznacznego zakwalifikowania. Czym bowiem jest muzyka? Według Demby: muzyka to sfera świadomości, do której słuchacz wkracza podróżując po wiązce dźwięku - tak definiowała swoje dokonania. I rzeczywiście, artystka, znana z dawania małych domowych koncertów, miała ogromne oddziaływania na słuchaczy, niektórzy twierdzą że nawet uzdrawiające.

Niestety, nie potrafiła uzdrowić jej samej artystka zmarła bowiem w wieku 81 lat na powikłania po zawale serca.


 
Do muzyki Demby na pewno jeszcze nie raz wrócimy. Bo skoro już w latach 70-tych tworzyła coś, co ewidentnie inspirowało artystów z 4AD, to jest tego bez wątpienia warta.

Czytajcie nas - codziennie nowy wpis, tego nie znajdziecie w mainstreamie.       

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz