Jak wiadomo J.G. Ballard należał do ulubionych pisarzy Iana Curtisa (o bibliotece wokalisty Joy Division pisaliśmy TUTAJ). Dlatego poddajemy analizie jego twórczość omawiając Wieżowiec (TUTAJ) i Kraksę (TUTAJ).
Człowiek Przeciążony to opowiadanie, które pochodzi ze zbioru Ogród Czasu, wydanego w 1967 roku. Całego zbioru nie da się omówić krótkim tekstem, dlatego dziś jedno z opowiadań, które tak na prawdę zawiera mało fantastyki, za to dużo elementów symbolicznych i psychologicznych. Właściwie chyba jedynym elementem fantastyczno-naukowym jest elektryczny budzik, który impulsami prądowymi razi głównego bohatera, Faulknera gdy pora wstawać.
Pierwsze zdanie opowiadania Faulkner powoli wariował przygotowuje czytelnika do wyprawy pokazującej tak na prawdę proces samounicestwienia się bohatera, od stanu powolnej izolacji do śmieci. Moim zdaniem, bohater jest w stanach depresyjnych, wykazuje bowiem od samego początku opowiadania chęć bycia samemu, niczym typowy bohater książek Nietzschego. Czeka aż żona opuści mieszkanie i uda się do pracy.
On swoją pracę jakiś czas temu porzucił, o czym jej nie powiedział.
Ona teraz ich utrzymuje, ale oszczędności się kończą.
Ich mieszkanie ulokowane jest w skupisku domów budowanych dla pracowników szpitala psychiatrycznego, choć dawno prawie wszyscy odsprzedali je innym.
Człowiek Przeciążony to opowiadanie, które pochodzi ze zbioru Ogród Czasu, wydanego w 1967 roku. Całego zbioru nie da się omówić krótkim tekstem, dlatego dziś jedno z opowiadań, które tak na prawdę zawiera mało fantastyki, za to dużo elementów symbolicznych i psychologicznych. Właściwie chyba jedynym elementem fantastyczno-naukowym jest elektryczny budzik, który impulsami prądowymi razi głównego bohatera, Faulknera gdy pora wstawać.
Pierwsze zdanie opowiadania Faulkner powoli wariował przygotowuje czytelnika do wyprawy pokazującej tak na prawdę proces samounicestwienia się bohatera, od stanu powolnej izolacji do śmieci. Moim zdaniem, bohater jest w stanach depresyjnych, wykazuje bowiem od samego początku opowiadania chęć bycia samemu, niczym typowy bohater książek Nietzschego. Czeka aż żona opuści mieszkanie i uda się do pracy.
On swoją pracę jakiś czas temu porzucił, o czym jej nie powiedział.
Ona teraz ich utrzymuje, ale oszczędności się kończą.
Ich mieszkanie ulokowane jest w skupisku domów budowanych dla pracowników szpitala psychiatrycznego, choć dawno prawie wszyscy odsprzedali je innym.
Oglądał teraz kubistyczny krajobraz, zbiorowisko przypadkowych białych kształtów pod błękitną kurtyną, na której tle kołysało się z wolna kilka strzępiastych zielonych plam.
On jest naukowcem niszczonym w swojej pracy, przez co finalnie się z niej zwalnia.
Ona jest recepcjonistką w szpitalu. Wszystko układa się dobrze, jak długo oboje pracują.
On teraz pławi się w samotności i w zasadzie nie myśli o nowej pracy.
Ona, jak większość kobiet, to materialistka, jest miła jak długo nie dowie się o porzuceniu przez niego źródła dochodów.
Bohater odkrywa w sobie talent wyłączania rzeczy wkoło siebie. Potrafi doprowadzić się do stanu zapomnienia i w ten sposób rzeczy wokół przestają funkcjonować.
Pozbawione roli symbolu zamożności i aury sloganów reklamowych miały tak znikome prawo do rzeczywistego bytu, że bez zbytniego wysiłku umysłowego mógł je całkowicie skasować. Rezultat był podobny do działania meskaliny i innych wizjotwórczych narkotyków, pod których wpływem wgniecenia na poduszce zmieniają się w księżycowe kratery, a fałdy firanki w fale na oceanie wieczności. Przez następne tygodnie Faulkner eksperymentował ostrożnie, ćwicząc się w operowaniu wyłącznikami.
Ona jest recepcjonistką w szpitalu. Wszystko układa się dobrze, jak długo oboje pracują.
On teraz pławi się w samotności i w zasadzie nie myśli o nowej pracy.
Ona, jak większość kobiet, to materialistka, jest miła jak długo nie dowie się o porzuceniu przez niego źródła dochodów.
Bohater odkrywa w sobie talent wyłączania rzeczy wkoło siebie. Potrafi doprowadzić się do stanu zapomnienia i w ten sposób rzeczy wokół przestają funkcjonować.
Pozbawione roli symbolu zamożności i aury sloganów reklamowych miały tak znikome prawo do rzeczywistego bytu, że bez zbytniego wysiłku umysłowego mógł je całkowicie skasować. Rezultat był podobny do działania meskaliny i innych wizjotwórczych narkotyków, pod których wpływem wgniecenia na poduszce zmieniają się w księżycowe kratery, a fałdy firanki w fale na oceanie wieczności. Przez następne tygodnie Faulkner eksperymentował ostrożnie, ćwicząc się w operowaniu wyłącznikami.
Zwierza się kilku znajomym ze swojego talentu i wspólnie z nimi go analizuje. Być może chodzi tutaj o tracenie poczucia czasu, a może to jedynie odkrycie sposobu izolacji od otoczenia? Wszyscy jednak twierdzą, że Faulkner powinien z tym skończyć, bo może to okazać się dla niego niebezpieczne.
Harvey, syn sąsiadów, jest postacią symboliczną. To chyba głos zaniepokojonego świata, który nie nadąża za rzeczywistością, zdaje się przypominać o tych bardziej negatywnych aspektach upływającego czasu:
Harvey, syn sąsiadów, jest postacią symboliczną. To chyba głos zaniepokojonego świata, który nie nadąża za rzeczywistością, zdaje się przypominać o tych bardziej negatywnych aspektach upływającego czasu:
Niech pan mi powie, panie Faulkner - spytał Harvey - czy pan sobie uświadamia, że od śmierci Einsteina w 1955 roku nie było na świecie żadnego geniusza? Od Michała Anioła przez Szekspira, Newtona, Beethovena, Goethe go, Darwina, Freuda i Einsteina, zawsze żył jakiś geniusz. Teraz, po raz pierwszy od pięciuset lat, jesteśmy zdani wy łącznie na siebie.
Czy Harvey nie zdaje się nam mówić o tym, że jesteśmy jak kurczaki, ze Stroszka Wernera Herzoga? Że od wielu lat kręcimy się wkoło i w zasadzie nic nowego nie osiągnęliśmy?
Faulkner tymczasem posuwa się coraz dalej z wyłączaniem obiektów wkoło siebie. Tymczasem wraca do domu żona, która niebawem odkryła prawdę o tym, że mąż porzucił pracę. Ta rozmowa nie jest łatwa, jednak po niej, kiedy dochodzi do oglądania TV bohater wyłącza i żonę... Czy nikomu z czytelników nigdy taka myśl nie przyszła do głowy? Szczerze proszę...
Kolejnego dnia znowu spotyka Harveya z jego metafizycznymi problemami:
- Panie Faulkner, mam pewien dotkliwy problem metafizyczny. Może pan potrafi mi pomóc. Jedyną wielkością absolutną w czasoprzestrzeni jest podobno prędkość światła. A przecież każde obliczenie prędkości światła zawiera czynnik czasu, który jest subiektywnie zmienny: cóż więc zostaje?
Opowiadanie kończy się w sposób dość zaskakujący. Ale powiem tylko, że bohatera można uznać za osobą finalnie wyłączającą samą siebie..
Kto by tak nie chciał?
Na koniec piosenka Joy Division jeszcze z czasów Warsaw, i jej przekład (oraz obie wersje utworu). Moim zdaniem utwór jest częściowo inspirowany powyżej omawianym opowiadaniem, ale i jeszcze co najmniej jednym (też Ballarda). W torbie Iana Curtisa znajdowała się cała masa karteczek zapisanych różnymi fragmentami piosenek, a ich inspiracja pochodziła z wielu źródeł. Kto wie, które jeszcze w tym przypadku mam na myśli?
No love lost /Bez utraty miłości
So long sitting here /Tak długo tutaj siedzę
Didn't hear the warning /Nie słyszę ostrzeżenia
Waiting for the tape to run /Czekam aż ruszy taśma
We've been moving around in different situations /Przemieszczaliśmy się w różnych sytuacjach
Knowing that the time would come /Wiedząc że nadejdzie czas
Just to see you torn apart /W którym zobaczę cię rozdartą
Witness to your empty heart /Doświadczającą swojego pustego serca
I need it /Chcę tego
I need it /Chcę tego
I need it /Chcę tego
Waiting for the tape to run /Czekam aż ruszy taśma
We've been moving around in different situations /Przemieszczaliśmy się w różnych sytuacjach
Knowing that the time would come /Wiedząc że nadejdzie czas
Just to see you torn apart /W którym zobaczę cię rozdartą
Witness to your empty heart /Doświadczającą swojego pustego serca
I need it /Chcę tego
I need it /Chcę tego
I need it /Chcę tego
Through the wire screen, the eyes of those standing outside looked in /Przez zadrutowane ekran oczy tych stojących na zewnątrz i patrzących do środka
At her as into the cage of some rare creature in a zoo /Na nią jak by spoglądali do pieczary rzadkiego stworzenia w ZOO
In the hand of one of the assistants she saw the same instrument /W rękach asystentów piła ten sam przyrząd
Which they had that morning inserted deep into her body /Który mieli tego ranka werżnięty głęboko w jej ciało
She shuddered /Ona dygotała
Instinctively /Odruchowo
No life at all in the house of dolls /Nie ma życia w domu lalek
No love lost /Bez utraty miłości
No love lost /Bez utraty miłości
At her as into the cage of some rare creature in a zoo /Na nią jak by spoglądali do pieczary rzadkiego stworzenia w ZOO
In the hand of one of the assistants she saw the same instrument /W rękach asystentów piła ten sam przyrząd
Which they had that morning inserted deep into her body /Który mieli tego ranka werżnięty głęboko w jej ciało
She shuddered /Ona dygotała
Instinctively /Odruchowo
No life at all in the house of dolls /Nie ma życia w domu lalek
No love lost /Bez utraty miłości
No love lost /Bez utraty miłości
You've been seeing things /Widzisz rzeczy
In darkness, not in learning /W ciemności nie ucząc się
Hoping that the truth will pass /Mając nadzieję że prawda minie
No life underground, wasting never changing /Bez życia w podziemiu, niezmienialne marnotrawstwo
Wishing that this day won't last /Pragnąc aby ten dzień nie minął
To never see you show your age /Nigdy nie widząc jak się starzejesz
To watch until the beauty fades /Nie patrząc jak zanika piękno
I need it /Chcę tego
I need it /Chcę tego
I need it /Chcę tego
In darkness, not in learning /W ciemności nie ucząc się
Hoping that the truth will pass /Mając nadzieję że prawda minie
No life underground, wasting never changing /Bez życia w podziemiu, niezmienialne marnotrawstwo
Wishing that this day won't last /Pragnąc aby ten dzień nie minął
To never see you show your age /Nigdy nie widząc jak się starzejesz
To watch until the beauty fades /Nie patrząc jak zanika piękno
I need it /Chcę tego
I need it /Chcę tego
I need it /Chcę tego
Two-way mirror in the hall /Lustra weneckie w holu
They like to watch everything you do /Lubią patrzeć na to co robisz
Transmitters hidden in the walls /Nadajniki ukryte w ścianach
So they know everything you say is true /Wiedzą czy to co mówisz jest prawdą
Turn it on /Włącz to
Don't turn it on /Nie włączaj tego.
They like to watch everything you do /Lubią patrzeć na to co robisz
Transmitters hidden in the walls /Nadajniki ukryte w ścianach
So they know everything you say is true /Wiedzą czy to co mówisz jest prawdą
Turn it on /Włącz to
Don't turn it on /Nie włączaj tego.
Wyłączmy się! Teraz! Już! Natychmiast! Zaraz!
No Love Lost written by Bernard Sumner, Ian Kevin Curtis, Peter Hook, Stephen Paul David Morris • Copyright © Universal Music Publishing Group. ISOLATIONS: Zastrzegamy sobie prawa autorskie do tłumaczenia tekstu
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz